
แทนที่การพนัน การเลิกเล่นพนันไม่ใช่แค่การหยุดเล่นเท่านั้น แต่เป็นการเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตทั้งระบบ หนึ่งในขั้นตอนสำคัญคือการสร้างนิสัยใหม่ที่ดีและยั่งยืนขึ้นมาแทนพฤติกรรมเก่า การสร้างนิสัยใหม่ไม่ได้เกิดขึ้นในวันเดียว แต่มันเริ่มจากการเลือกสิ่งเล็กๆ ที่ดีและทำอย่างต่อเนื่องจนกลายเป็นส่วนหนึ่งของชีวิต
นิสัยที่ดีไม่เพียงช่วยให้เราห่างจากการพนัน แต่ยังเติมเต็มความรู้สึกว่างเปล่าที่เคยเกิดขึ้นเมื่อไม่ได้เล่นพนัน เช่น การออกกำลังกาย อ่านหนังสือ วาดภาพ หรือแม้แต่การจัดห้องใหม่ ก็ล้วนช่วยสร้างพลังใจและแรงจูงใจให้มากขึ้น การเลือกกิจกรรมที่ตอบโจทย์ใจเป็นสิ่งสำคัญ เพราะนิสัยใหม่ควรเป็นสิ่งที่ทำแล้วรู้สึกดี ไม่ใช่ฝืนใจ
เมื่อเราสร้างกิจวัตรใหม่ได้สม่ำเสมอ สมองจะเริ่มสร้างวงจรพฤติกรรมใหม่ขึ้นแทนของเดิม นั่นหมายความว่า แทนที่คุณจะรู้สึกอยากเล่นพนันเมื่อเครียดหรือว่าง คุณจะเริ่มรู้สึกอยากทำสิ่งใหม่ที่ช่วยเยียวยาจิตใจและพัฒนาตัวเอง แทนที่วงจรเสพติดจะครอบงำ จิตใจจะค่อยๆ แข็งแรงและมีอิสระ
การสร้างนิสัยใหม่ไม่ใช่แค่เรื่องของวินัยเท่านั้น แต่คือการค่อยๆ สะสมความรู้สึกสำเร็จเล็กๆ ในแต่ละวัน ยิ่งเราทำได้แม้เพียงเล็กน้อย สมองจะเริ่มจดจำว่าพฤติกรรมนี้เป็นไปได้และทำแล้วดี นี่คือจุดเริ่มต้นของวงจรใหม่ที่ไม่ต้องพึ่งความตื่นเต้นจากการพนัน
นิสัยดีไม่ได้แปลว่าต้องเป็นคนสมบูรณ์แบบ แต่อยู่ที่เราทำได้ต่อเนื่องโดยไม่รู้สึกกดดันเกินไป อย่างเช่น การจดบันทึก 3 สิ่งดีๆ ทุกวัน การออกกำลังกายเบาๆ หรือการฝึกสมาธิวันละไม่กี่นาที สิ่งเล็กๆ เหล่านี้เป็นรากฐานที่มั่นคงกว่านิสัยที่เริ่มจากแรงกระตุ้นรุนแรงแต่ไม่ยั่งยืน
สำคัญที่สุดคือการให้อภัยตัวเองหากเผลอหลุดพฤติกรรมบ้าง อย่าตำหนิตัวเอง เพราะการสร้างนิสัยใหม่คือการฝึกซ้ำๆ อย่างมีเมตตา การเรียนรู้ที่จะเริ่มใหม่ต่างหากที่เป็นหัวใจของการเปลี่ยนแปลงอย่างแท้จริง [1]
หลักการสำคัญของการสร้างนิสัยใหม่คือความง่าย กฎ 2 นาทีเป็นแนวคิดจากหนังสือ Atomic Habits ที่แนะนำว่า หากอยากเริ่มพฤติกรรมใหม่ ให้เริ่มจากสิ่งที่ใช้เวลาไม่เกิน 2 นาที เช่น ถ้าอยากออกกำลังกาย ก็เริ่มจากวิดพื้น 5 ครั้งต่อวัน ถ้าอยากอ่านหนังสือ ก็เริ่มจาก 1 หน้าต่อวัน มันไม่ใช่เรื่องผลลัพธ์ แต่มันคือการเริ่มต้น ซึ่งจะช่วยให้สมองเปิดรับพฤติกรรมใหม่ง่ายขึ้น [2]
การเริ่มด้วยสิ่งเล็กๆ จะช่วยลดแรงต้านจากความขี้เกียจหรือความท้อใจ และเมื่อทำได้ทุกวัน ต่อให้เล็กแค่ไหน สมองจะค่อยๆ จดจำพฤติกรรมเหล่านี้เป็นนิสัยอัตโนมัติ ซึ่งต่างจากการพยายามเปลี่ยนแปลงแบบหักดิบที่มักพังเพราะความคาดหวังสูงเกินไป
คนที่เคยติดพนันอาจคุ้นชินกับพฤติกรรมที่กระตุ้นแบบแรงและเร็ว นิสัยใหม่จึงควรค่อยเป็นค่อยไปและสอดคล้องกับธรรมชาติของเรา ไม่ต้องรีบ แต่เน้นให้แน่นและต่อเนื่อง
การสร้างนิสัยใหม่ไม่ได้เกิดขึ้นจากตัวเราเท่านั้น แต่สิ่งแวดล้อมมีผลอย่างมาก ลองปรับสภาพรอบตัวให้ช่วยสนับสนุน อาทิเช่น จัดโต๊ะให้พร้อมอ่านหนังสือ วางชุดออกกำลังกายไว้ใกล้เตียง หรือลบแอปพนันออกจากมือถือและแทนที่ด้วยแอปออกกำลังหรือฝึกสมาธิ
เมื่อสิ่งแวดล้อมพร้อม พฤติกรรมใหม่จะกลายเป็นทางเลือกที่ง่ายขึ้น อุปสรรคลดลง และเราจะรู้สึกว่าพฤติกรรมดีทำได้โดยไม่ต้องฝืนใจมาก ซึ่งช่วยให้การเปลี่ยนแปลงยั่งยืนขึ้น
อย่ามองข้ามความสำคัญของสภาพแวดล้อม เพราะมันเป็นแรงเงียบที่กำหนดความคิดและการกระทำของเราทุกวัน ถ้าสร้างพื้นที่ดี พฤติกรรมที่ดีจะเกิดขึ้นง่ายขึ้นด้วย [3]
การที่คนเราเคยใช้การพนันเป็นที่พักใจหรือที่ระบายอารมณ์ ทำให้เมื่อหยุดเล่น ความรู้สึกว่างเปล่ามักเกิดขึ้นทันที นี่คือจังหวะที่สำคัญที่สุดที่เราต้องรีบเติมสิ่งใหม่ลงไป เพราะหากปล่อยว่างไว้นาน ความเคยชินเก่าจะย้อนกลับมา
กิจกรรมทดแทนไม่จำเป็นต้องยิ่งใหญ่หรือสร้างรายได้ ขอแค่รู้สึกว่าได้เติบโตก็พอแล้ว อย่าง เรียนออนไลน์ฟรี เขียนบันทึกเล่าเรื่องตัวเอง หรือเริ่มทำสวนครัวเล็กๆ เหล่านี้ล้วนมีพลังในการรักษาใจและพัฒนาเราให้ดีขึ้นโดยไม่ต้องพึ่งดราม่าจากการพนัน [4]
อย่าลืมให้โอกาสตัวเองได้สนุกกับสิ่งใหม่ด้วย ไม่ต้องเครียดว่าทำเพื่อให้ลืมการพนันเท่านั้น แต่ให้มองว่าเป็นการเริ่มต้นชีวิตแบบใหม่ที่คุณออกแบบเองได้อย่างอิสระ โดยไม่ต้องขึ้นกับความเสี่ยงหรือโชคอีกต่อไป
เมื่อคนเราหยุดพนัน สิ่งที่ตามมาคือช่องว่าง ทั้งด้านอารมณ์ เวลา และจุดมุ่งหมาย การเลือกกิจกรรมที่เติมเต็มหัวใจ ตัวอย่างเช่น อาสาสมัคร งานศิลปะ การฝึกโยคะ หรือแม้แต่การเลี้ยงสัตว์ จะช่วยเยียวยาจิตใจและตอบแทนความรู้สึกขาดได้อย่างแท้จริง
กิจกรรมเหล่านี้ไม่เพียงแต่ทำให้ลืมการพนัน แต่ยังสร้างความสุขภายในที่มั่นคงกว่า เราจะได้เรียนรู้คุณค่าใหม่ๆ ของชีวิต และเริ่มเห็นตัวเองในมุมที่ดีขึ้น สร้างความภูมิใจในสิ่งที่เคยทำไม่ได้มาก่อน [4]
บางคนอาจไม่รู้ว่าตัวเองชอบอะไร นั่นเป็นเรื่องปกติ ให้เริ่มลองทำหลายๆ อย่างแล้วสังเกตว่าอะไรที่ทำแล้วรู้สึกดี นั่นแหละคือจุดเริ่มต้นของนิสัยใหม่ที่คุณจะรักมันจริงๆ
การสร้างนิสัยใหม่จะง่ายขึ้นมากถ้ามีเพื่อนร่วมทาง ลองชวนคนใกล้ตัวเข้าร่วมกิจกรรม เช่น ไปเดินเล่นตอนเย็นกับพ่อแม่ วิ่งกับเพื่อน หรือทำอาหารร่วมกัน การมีกิจกรรมร่วมกับคนอื่นจะเพิ่มพลังใจและลดความรู้สึกโดดเดี่ยวที่อาจทำให้กลับไปพนัน
การมีทีมสนับสนุนยังช่วยให้คุณมีแรงจูงใจที่มั่นคง เพราะไม่ใช่แค่ทำเพื่อตัวเอง แต่ทำเพื่อความสัมพันธ์ที่ดีขึ้นกับคนรอบตัว นี่คืออีกหนึ่งพลังที่ช่วยให้คุณเดินหน้าต่อได้แม้วันที่ท้อแท้ [5]
อย่าลืมว่าการเปลี่ยนแปลงใหญ่ มักเริ่มจากการมีคนเชื่อมั่นในคุณ และคุณก็สามารถเป็นแรงบันดาลใจให้พวกเขาเช่นกัน
การเปลี่ยนนิสัยไม่ใช่เรื่องง่าย แต่ก็ไม่ยากเกินไปหากเริ่มจากสิ่งเล็กๆ อย่างสม่ำเสมอ ทุกๆ วันที่คุณเลือกทำสิ่งดี แม้เพียงเล็กน้อย ก็คือก้าวสำคัญของการสร้างตัวตนใหม่ที่ไม่ต้องพึ่งพาการพนัน
ขอเพียงเปิดใจและให้เวลา ระบบประสาทของคุณจะค่อยๆ เชื่อมโยงนิสัยใหม่เข้ากับความรู้สึกดี และในที่สุดคุณจะมองว่าการพนันไม่จำเป็นอีกต่อไป เพราะคุณมีสิ่งอื่นที่มีคุณค่ากว่าเข้ามาเติมเต็ม
การสร้างนิสัยใหม่จึงไม่ใช่แค่การหนีจากสิ่งเก่า แต่มันคือการเปิดประตูสู่ชีวิตใหม่ที่มั่นคงและสดใสกว่าเดิม
ปัจจัยยหลักอีกอย่างที่สำคัญ คิอการพาตัวเองมาอยู่ในจุดที่มิงานการทำ มีกิจกรรมให้ออกไปสนุก ใช้ชีวต เพื่อจะได้ลืมความเจ็บปวดและความอยากเล่นการพนันออกไปให้หมด ไม่เช่นนั้นชีวิตก็จะจมอยู่ในวังวนเดิมๆแบบที่ผ่านมา
การที่มีกิจกรรมทำในระหว่างที่เลิกเล่นการพนันมันจะช่วยให้เราลืมคว่มอยากเล่นได้ในหลายๆที
ผมผ่านพ้นมาได้จากการเล่นเกม dota 2 การเล่นเกมมันช่วยเยียวยาจิตใจ ได้เป็นอย่างดี
อันนี้เป็นสิ่งที่ถูกต้องเลย เพราะการหาอะไรมาแทนที่การพนันจะช่วยลดอาการอยากเล่นไปได้อย่างดีเยี่ยม