เทคนิคเลิกเล่นพนัน หลายคนคิดว่า จะเลิกเล่นพนันต้องมีคนช่วย แต่ความจริงแล้ว สิ่งสำคัญที่สุดคือ แรงขับจากภายใน และ เทคนิคที่ใช่ สำหรับตัวคุณ
บทความนี้ไม่ได้บอกแค่ให้ หยุดเล่น แต่จะพาคุณไปรู้จักเทคนิคที่ทำได้จริง แม้จะอยู่คนเดียว ไม่มีที่พึ่ง ไม่มีคนคอยเตือน ก็ยังเริ่มต้นได้ ขอแค่คุณ “อยากเลิก” อย่างจริงใจ
การเลิกเล่นพนันไม่จำเป็นต้องตัดขาดทันทีแบบหักดิบ เพราะบ่อยครั้งนั่นคือจุดที่ทำให้ “เลิกไม่สำเร็จ” เทคนิคแรกคือ การเปลี่ยนพฤติกรรมเล็กๆ ที่เกี่ยวข้องกับการพนัน เช่น ลบแอปคาสิโนออกจากมือถือ, ไม่ผ่านหน้าร้านหวย, หรือเลี่ยงกลุ่มเพื่อนที่ชวนเล่น
ยิ่งคุณห่างจากตัวกระตุ้น ยิ่งควบคุมความอยากได้ง่ายขึ้น ลองสร้างกิจวัตรใหม่ ได้แก่ เปลี่ยนเวลา ที่เคยเล่น ไปทำอย่างอื่นแทน ตัวอย่างเช่น วิ่ง ดูหนัง ทำอาหาร หรือเล่นเกมที่ไม่เกี่ยวกับเงิน
“หยุดเสี่ยงก่อนจะเสีย เริ่มต้นได้ด้วยการเปลี่ยนแค่เล็กน้อย” เทคนิคเลิกเล่นพนัน เริ่มจากจุดเล็กๆ เหล่านี้จะค่อยๆ ขัดจังหวะพฤติกรรมอัตโนมัติในสมอง ทำให้วงจรเดิมที่เคยนำไปสู่การพนันเริ่มอ่อนแรงลง
คนส่วนใหญ่มักเล่นพนันตาม “ความเคยชิน” ไม่ใช่เพราะตั้งใจจริง เช่น หลังเลิกงาน พอเบื่อ ก็หยิบมือถือเข้าเว็บพนัน หรือหลังเจอปัญหาชีวิตก็มองหาการ “เอาคืน” จุดพีคคือความรู้สึกเหล่านี้เกิดขึ้นแบบอัตโนมัติโดยไม่รู้ตัว
เทคนิคสำคัญคือ ระบุต้นเหตุที่เป็นตัวกระตุ้นให้คุณเล่นพนัน แล้วหาวิธีเบี่ยงเบนพฤติกรรม ตัวอย่าง ถ้าเล่นเพราะเครียด ลองเปลี่ยนเป็นออกกำลังกายหรือฟังเพลง ถ้าเล่นตอนอยู่บ้านคนเดียว อาจเปลี่ยนเป็นชวนเพื่อนไปคาเฟ่ หรือใช้เวลาทำกิจกรรมกับครอบครัว
การเปลี่ยนจาก เล่นเพราะเคยชิน เป็น หาอย่างอื่นทำแทน อาจไม่ง่ายในวันแรก แต่หากทำได้ต่อเนื่องจะช่วยให้สมองค่อยๆ สร้างวงจรใหม่ที่ไม่ผูกติดกับการพนัน [1]
หนึ่งในเสน่ห์ของการพนันคือ การให้รางวัลแบบเร็วทันใจ คนเล่นรู้สึกเหมือน มีเป้าหมาย อยู่เสมอ อาทิ ลุ้นว่ารอบหน้าจะได้หรือเสีย สิ่งนี้ทำให้สมองติดความรู้สึก ลุ้นแล้วมีเป้า จนรู้สึกว่าชีวิตไม่น่าเบื่อ
หากต้องการเลิกเล่น คุณต้อง แทนที่ความรู้สึกนี้ด้วยเป้าหมายระยะสั้นในชีวิตจริง เช่น วางแผนเก็บเงินรายวัน รายสัปดาห์ ตั้งเป้าเดินวันละ 5,000 ก้าว หรือแม้แต่ตั้งเป้าว่าจะไม่เล่นพนันให้ได้ครบ 3 วัน แล้วค่อยขยายเป้าออกไปเรื่อยๆ
การมีเป้าหมายที่วัดผลได้และสำเร็จได้จริง จะช่วยให้คุณรู้สึก มีชัยชนะเล็กๆ ซึ่งเป็นความรู้สึกเดียวกับเวลาชนะพนัน แต่เป็นชัยชนะที่ปลอดภัยและมีประโยชน์กับชีวิตจริง [2]
“คิดให้เป็น แล้วจะชนะใจตัวเองได้ง่ายขึ้น” นักพนันส่วนใหญ่มักแพ้เพราะ สมองคิดเองเออเอง อย่างเช่น คิดว่า รอบหน้าอาจจะได้คืน หรือ แค่อีกนิดเดียว ซึ่งเป็นกับดักทางความคิดที่เกิดจาก Cognitive Bias หรือความลำเอียงทางจิตใจ
วิธีแก้คือ เรียนรู้และ เฝ้าระวังความคิดของตัวเอง เช่น จดไว้ทุกครั้งที่อยากเล่นว่าเกิดจากอะไร แล้วสังเกตว่าเหตุผลที่สมองสร้างมานั้นฟังดูจริงไหม? ถ้าไม่ ให้เตือนตัวเองว่า นี่คือเสียงหลอกลวงที่พาเราพัง
คุณอาจลองใช้ เทคนิคเลิกเล่นพนัน การโต้เถียงกับความคิด ด้วยการพูดกับตัวเองแบบมีเหตุผล ตัวอย่างเช่น เงินที่เสียไปแล้วไม่มีทางได้คืนโดยการพนัน มีแต่จะเสียเพิ่ม วิธีนี้จะช่วยเสริมพลังในการตัดสินใจอย่างมีสติ
เวลาที่ความอยากเล่นเกิดขึ้น มักมาพร้อมกับ คำพูดในหัว ที่ฟังดูสมเหตุสมผล อย่าง ขอลองอีกตา, เมื่อวานเกือบได้แล้ว, หรือ แค่นี้ไม่เป็นไรหรอก ซึ่งทั้งหมดนี้คือ กลไกการหลอกล่อของสมองเพื่อให้เราเล่นต่อ โดยไม่รู้ตัว
เทคนิคคือ ให้คุณเริ่มจดบันทึก คำลวง ที่มักผุดขึ้นในหัว แล้วตั้งชื่อมัน เรียกว่า เสียงลวง, กับดักโชคดี หรือ ผีพนันในหัว วิธีนี้ช่วยให้คุณแยกความคิดออกจากตัวคุณ และมองเห็นมันจากมุมมองที่เป็นกลางมากขึ้น
ยิ่งคุณรู้ทันคำลวงเหล่านี้ได้เร็ว ก็ยิ่งควบคุมตัวเองได้ง่ายขึ้น และพอทำจนชิน คุณจะเริ่มรู้ว่า ไม่ต้องเชื่อทุกอย่างที่คิด โดยเฉพาะสิ่งที่คิดตอนอยากเล่นพนัน [3]
อีกเทคนิคที่มองข้ามไม่ได้คือ การฝึกให้ใจนิ่งผ่านสมาธิหรือการหายใจลึกๆ เพราะเวลาที่อยากเล่นพนัน มักเป็นช่วงที่ความเครียด ความเบื่อ หรืออารมณ์แปรปรวนกำลังสูง สมองจะหา ทางออกเร็ว และการพนันก็มักอยู่ในลิสต์นั้น
คุณสามารถเริ่มจากการฝึกหายใจ 4-7-8 (หายใจเข้า 4 วินาที กลั้น 7 วินาที แล้วผ่อนออก 8 วินาที) ทำแบบนี้วันละ 2-3 รอบ ก็ช่วยลดคลื่นอารมณ์ลงได้มาก อีกทางเลือกคือการนั่งสมาธิวันละ 5-10 นาที โดยเปิดเพลงผ่อนคลายเบาๆ เพื่อช่วยตัดวงจรคิดวนไปเรื่องการพนัน
เทคนิคเลิกเล่นพนัน เมื่อฝึกสติให้แน่นขึ้น คุณจะเริ่มมีช่องว่างระหว่าง ความคิด กับ การกระทำ และนั่นแหละ คือจุดที่คุณจะสามารถหยุดตัวเองได้ก่อนจะกลับไปเล่นอีกครั้ง [4]
“ปิดประตูตั้งแต่ยังไม่เปิด เพื่อไม่ให้ความอยากแทรกเข้ามา”
นอกจากการจัดการความคิด อีกเทคนิคที่ได้ผลมากคือ การสร้างระบบป้องกันความเสี่ยงของตัวเอง อย่างการฝากเงินไว้ในบัญชีที่ถอนยาก หรือมอบการเงินให้คนในครอบครัวช่วยดูแลช่วงแรกๆ เพื่อจำกัดการเข้าถึงเงินสด
คุณสามารถใช้แอปช่วยควบคุม อาทิ แอปบล็อกเว็บไซต์พนัน, หรือระบบ วงเงินจำกัด ในธนาคาร เพื่อทำให้การเล่นไม่เกิดขึ้นง่ายๆ ระบบเหล่านี้เหมือนรั้วกันสุนัข ไม่ให้ตัวคุณใน โหมดอยาก กระโดดข้ามออกไปได้ง่ายๆ
อีกวิธีคือการบอกกับคนรอบตัวไว้ล่วงหน้า อย่างเช่น เพื่อน คนรัก หรือพ่อแม่ ว่า ถ้าเห็นผมเริ่มจะกลับไปเล่น ช่วยเตือนหรือกันผมไว้หน่อย วิธีนี้อาจไม่ง่ายตอนเริ่ม แต่พลังของคำสัญญากับคนอื่น มักจะมีพลังมากกว่าคำสัญญากับตัวเอง
หลายคนที่อยากเลิกพนันแต่ยังพลาดซ้ำๆ เพราะมีเงินสดอยู่ในมือหรือเข้าถึงบัญชีได้ง่ายเกินไป นี่จึงเป็นเหตุผลที่ต้อง สร้างระยะห่างระหว่างคุณกับเงิน เพื่อจำกัดพฤติกรรมการเล่น
เริ่มจากการแยกบัญชีไว้เฉพาะใช้จ่ายประจำวัน และอีกบัญชีฝากไว้กับคนที่คุณไว้ใจ เช่น พ่อแม่หรือคู่ชีวิต พร้อมขอให้เขาช่วยล็อกไม่ให้คุณถอนเองได้ง่ายๆ หรือปิดบัญชีออนไลน์ชั่วคราวเพื่อไม่ให้ใช้ผ่านมือถือในช่วงเสี่ยง
นอกจากนี้ยังมีเครื่องมือช่วย อาทิเช่น แอปการเงินที่ตั้งค่าจำกัดวงเงินรายวัน หรือระบบอัตโนมัติที่หักเงินเข้ากองทุนออมในทันที เงินที่เข้าถึงยาก คือเงินที่ใช้เล่นไม่ได้ และยิ่งไม่มีเงินในมือ ก็ยิ่งลดโอกาส “เผลอไปเล่น” ได้อย่างดีเยี่ยม
วิธีสร้างวินัยอีกอย่างหนึ่ง เทคนิคเลิกเล่นพนัน คือ ตั้งกฎกับตัวเอง เช่น ถ้าเล่นอีก ต้องบริจาค 500 บาทให้มูลนิธิทันที หรือ หากเผลอกลับไปเล่น จะงดดูซีรีส์ 3 วัน การลงโทษตัวเองในสิ่งที่เราไม่อยากเสีย มักได้ผลเกินคาด
เพราะสมองของเราตอบสนองต่อ การสูญเสีย แรงกว่าการได้รางวัล การรู้ว่ามีผลลัพธ์ไม่พึงประสงค์รออยู่ จะช่วยเพิ่มแรงจูงใจให้ยับยั้งตัวเองมากขึ้น เทคนิคนี้ใช้ได้แม้อยู่คนเดียว ไม่ต้องรอใครมาเตือน
อย่าลืมว่า ระบบต้องชัด กติกาต้องแข็งแรง และต้อง ทำจริง ไม่ใช่แค่พูดไว้เท่ๆ เมื่อฝึกจนเป็นนิสัย คุณจะเริ่มเปลี่ยนตัวเองจาก คนที่ควบคุมไม่ได้ มาเป็น คนที่รู้เท่าทันตัวเองและควบคุมได้จริง
การเลิกเล่นพนันด้วยตัวเองอาจดูยาก แต่ ไม่ใช่ว่าเป็นไปไม่ได้ เทคนิคทั้งหมดที่กล่าวมา ล้วนใช้ได้ผลจริงหากทำอย่างสม่ำเสมอ และที่สำคัญที่สุดคือ การเชื่อมั่นว่า “เราทำได้” เพราะความเปลี่ยนแปลงทุกอย่าง เริ่มจาก ใจที่พร้อม แล้วตามด้วย แผนที่ชัดเจน
ถ้าคุณเริ่มวันนี้ อีก 6 เดือนข้างหน้า คุณจะขอบคุณตัวเองที่ไม่รอให้สายเกินไป
ฝึกสมาธิและจิตใจ ชีวิตท่านจะดีขึ้น
ต้องลองเอาไปทำดู ผมไม่ไหวกับชีวิตในตอนนี้เลยจริงๆ นอนก็ไม่หลับ เงินก็ไม่มี ผมจะต้องรอดไปให้ได้
จะพยายามหลุดพ้นให้ได้ครับ แม่งทรมานชิบหายเลย
หลายๆข้อสามารถทำได้จริง แต่ทั้งหมดนี้อยู่ที่ตัวเองล้วนๆเลยว่าตัดหรือเลิกได้จริงมั้ย