
การพนันต่อเศรษฐกิจ หลายคนอาจมองว่าการพนันเป็นเพียงกิจกรรมส่วนตัวของแต่ละคน ไม่มีผลกระทบอะไรต่อสังคมหรือเศรษฐกิจในวงกว้าง แต่ความจริงแล้ว การพนันไม่เพียงทำลายตัวบุคคลและครอบครัว แต่ยังส่งผลต่อระบบเศรษฐกิจโดยรวมในระดับที่น่ากังวล ทั้งทางตรงและทางอ้อม
การใช้เงินจำนวนมากไปกับการพนันทำให้เกิดการสูญเสียโอกาสในการใช้จ่ายในภาคเศรษฐกิจที่สร้างผลผลิตจริง เช่น การออม การลงทุน หรือการใช้จ่ายในภาคธุรกิจอื่นๆ เม็ดเงินหมุนเวียนในระบบจึงไม่เกิดการเพิ่มมูลค่าให้เศรษฐกิจโดยรวม กลับยิ่งเพิ่มปัญหาความเหลื่อมล้ำและหนี้สินในระดับครัวเรือนแทน
หากปล่อยให้สังคมมีสัดส่วนผู้เล่นพนันสูงขึ้นเรื่อยๆ โดยไม่มีมาตรการควบคุมที่เข้มแข็ง ผลกระทบต่อเศรษฐกิจระยะยาวจะยิ่งรุนแรง ทั้งในรูปแบบของการลดทอนศักยภาพแรงงาน การขาดเสถียรภาพทางการเงินของครัวเรือน และการพึ่งพาสวัสดิการรัฐที่เพิ่มขึ้น
รายได้ที่ใช้ไปกับการพนันไม่ได้กลับเข้าระบบเศรษฐกิจในแบบที่เกิดประโยชน์ ยิ่งถ้าเป็นการพนันออนไลน์ เงินเหล่านี้อาจไหลออกไปยังต่างประเทศโดยไม่มีการเสียภาษีในประเทศ ส่งผลให้รัฐสูญเสียรายได้ที่ควรจะได้จากการบริโภคในภาคส่วนอื่น
ในระดับครัวเรือน การเสียเงินให้กับการพนันนำไปสู่ภาวะขาดสภาพคล่องอย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะในครอบครัวรายได้น้อยที่เงินทุกบาทมีความหมาย พอรายจ่ายด้านนี้เพิ่มขึ้น รายจ่ายจำเป็นอื่นก็ต้องลดลง เช่น อาหาร การศึกษา หรือค่ารักษาพยาบาล
เมื่อมีจำนวนผู้ได้รับผลกระทบมากพอ ปรากฏการณ์เหล่านี้จะสะท้อนกลับมาที่ระบบเศรษฐกิจภาพรวม เช่น ยอดขายของธุรกิจที่จำเป็นลดลง การลงทุนภาคครัวเรือนหายไป และการหมุนเวียนเงินในระบบติดขัด (12 กุมภาพันธ์ 2025) [1]
หนี้ที่เกิดจากการพนันไม่ได้จบง่ายๆ ในรอบเดียว คนที่ติดพนันมักกู้ยืมซ้ำซ้อน หรือใช้หนี้หนึ่งไปโปะอีกหนี้หนึ่ง ทำให้กลายเป็นวงจรหนี้ที่หมุนไม่ทันและพอกพูนอย่างรวดเร็ว
เมื่อ หนี้พนัน ขยายตัวมากขึ้น คนจำนวนมากต้องออกจากระบบการผลิต หรือไม่สามารถทำงานได้เต็มประสิทธิภาพ เพราะจิตใจและเวลาถูกผูกกับปัญหาหนี้ การผลิตและรายได้ประเทศก็ลดลงตามไปด้วย
ในระดับมหภาค ภาระหนี้สินของประชาชนที่สูงเกินไปจะทำให้ระบบเศรษฐกิจไม่สามารถเติบโตได้ตามศักยภาพ และต้องอาศัยนโยบายอัดฉีดจากภาครัฐซ้ำๆ ซึ่งสร้างภาระในระยะยาว (17 เมษายน 2025) [2]
ประชาชนที่ประสบปัญหาทางการเงินจากการพนันมักต้องหันไปพึ่งพาสวัสดิการของรัฐ ไม่ว่าจะเป็นการรักษาฟรี เบี้ยยังชีพ หรือความช่วยเหลือทางสังคมอื่นๆ
ในระยะสั้นรัฐอาจสามารถดูแลได้ แต่หากมีคนจำนวนมากต้องพึ่งพาระบบเหล่านี้จากเหตุพนันเป็นเวลานาน จะเกิดภาระงบประมาณที่สูงขึ้นโดยไม่จำเป็น ทำให้รัฐไม่มีทรัพยากรเพียงพอในการพัฒนาบริการที่สำคัญอื่น
ที่แย่กว่านั้นคือ การปล่อยให้เกิด พฤติกรรมพนัน แบบไร้การควบคุม จะทำให้รัฐต้องใช้งบจำนวนมากในการแก้ไขปัญหาเชิงพฤติกรรมและสังคมตามมา เช่น อาชญากรรม หนี้ครัวเรือน และปัญหาครอบครัว (9 เมษายน 2025) [3]
การติดพนันส่งผลโดยตรงต่อสมาธิในการทำงาน การตัดสินใจ และความสามารถในการวางแผนในระยะยาว คนที่ติดพนันมักใช้เวลาทำงานลดลง หรือมีความเครียดสะสมซึ่งส่งผลต่อคุณภาพชีวิต
เมื่อจำนวนผู้ได้รับผลกระทบเพิ่มขึ้นในระดับแรงงาน จะเกิดผลลัพธ์คือ “เศรษฐกิจที่ทำงานไม่เต็มประสิทธิภาพ” คือ แม้จะมีแรงงานอยู่ แต่ไม่สามารถดึงศักยภาพสูงสุดออกมาใช้ได้
ภาคธุรกิจเองก็ได้รับผลกระทบเช่นกัน ไม่ว่าจะเป็นการขาดแรงงานคุณภาพ การขาดความต่อเนื่องของพนักงาน หรือการสูญเสียความเชื่อมั่นของลูกค้าเมื่อบริการแย่ลงเพราะพนักงานไม่มีแรงจูงใจ (23 มกราคม 2025) [4]
การที่คนหมุนเงินอยู่กับการพนัน แทนที่จะออม หรือลงทุนในธุรกิจ สะท้อนถึงโครงสร้างเศรษฐกิจที่เปราะบางและขาดแนวทางพัฒนาในระยะยาว
นอกจากนี้ ยิ่งมีแพลตฟอร์มพนันที่เข้าถึงง่ายเท่าไร ความเสี่ยงทางเศรษฐกิจในระดับประเทศก็ยิ่งเพิ่มขึ้น เพราะประชากรจำนวนมากไม่สามารถควบคุมพฤติกรรมการใช้จ่ายได้อย่างมีสติ
เมื่อเศรษฐกิจถูกชักจูงโดยพฤติกรรมที่ขาดความยั่งยืน สิ่งที่ตามมาคือความเหลื่อมล้ำที่มากขึ้น ช่องว่างระหว่างคนรวยกับคนจนยิ่งถ่าง และสังคมโดยรวมก็จะเผชิญความไม่มั่นคงตามมา (9 พฤษภาคม 2025) [5]
การเล่นพนันอย่างต่อเนื่องทำให้สมองถูกกระตุ้นให้คิดเรื่องการพนันตลอดเวลา แม้ในขณะทำงานก็ยังไม่สามารถโฟกัสกับสิ่งที่อยู่ตรงหน้าได้เต็มที่ ส่งผลให้เกิดการทำงานผิดพลาด เสียโอกาสในอาชีพ และถูกลดความน่าเชื่อถือในสายงาน
สำหรับบางคน การเสพติดการพนันถึงขั้นทำให้พฤติกรรมเปลี่ยน เช่น หงุดหงิดง่าย ขาดการควบคุมอารมณ์ หรือแอบใช้เวลางานเล่นพนันผ่านมือถือ ซึ่งไม่เพียงกระทบตัวเอง แต่ยังลดทอนความเชื่อมั่นของทีมและองค์กรโดยรวม
เมื่อสิ่งเหล่านี้เกิดขึ้นในวงกว้าง บริษัทจำนวนมากต้องรับผลกระทบจากพนักงานที่ไม่มีประสิทธิภาพ ทั้งด้านผลประกอบการและวัฒนธรรมองค์กร และสุดท้ายอาจทำให้สภาพเศรษฐกิจในภาพรวมลดลงตามประสิทธิภาพของคนทำงาน
การพนันอาจดูเป็นเรื่องส่วนตัวของใครบางคน แต่หากปล่อยให้แพร่กระจายโดยไม่มีการควบคุม สังคมทั้งหมดจะต้องรับภาระ ไม่ว่าจะเป็นด้านเศรษฐกิจ สุขภาพ หรือสังคมโดยรวม
ในฟิลิปปินส์และกัมพูชา การพนันออนไลน์ที่เติบโตอย่างรวดเร็ว สร้างปัญหาหนี้สินและอาชญากรรมเพิ่มขึ้น รัฐต้องออกมาตรการควบคุมอย่างเร่งด่วนเพื่อรักษาเสถียรภาพทางเศรษฐกิจและสังคม
งานวิจัยของ ศูนย์เศรษฐกิจดิจิทัล เผยว่า คนไทยเสียเงินไปกับการพนันออนไลน์ปีละกว่า 2 แสนล้านบาท และเงินส่วนใหญ่ไม่ได้กลับเข้าระบบเศรษฐกิจในประเทศ ทำให้เกิดการรั่วไหลของทุนในระดับมหภาค
เศรษฐกิจมีโอกาสเติบโตได้ง่าย ถ้าเรากล้าเปิดโอกาสให้การพนันถูกกฎหมาย เพราะสามารถเก็บภาษีได้ง่ายๆ
ประเทศที่เจริญแล้ว เขาใช้การพนันผลักดันประเทศไปข้างหน้าได้อย่างดีเยี่ยม
เราเชียร์นะว่าถ้าพนันถูกกฎหมาย เก็บภาษีถูกต้อง ประเทศเจริญก้าวไปได้ดีกว่าที่เป็นอยู่ แน่นอน