การพนันแฝงอยู่ในเกม ยุคนี้การพนันไม่ได้อยู่แค่ในบ่อนหรือเว็บออนไลน์อีกต่อไป แต่ยังแฝงตัวอยู่ในโลกของวิดีโอเกม โดยเฉพาะเกมที่มีระบบสุ่มของ (loot box), กาชา หรือการซื้อไอเทมแบบลุ้นโชค ที่ทำให้ผู้เล่นหลายคน โดยเฉพาะเยาวชน เริ่มมีพฤติกรรมเสพติดโดยไม่รู้ตัว
ระบบเหล่านี้มักใช้จิตวิทยาแบบเดียวกับคาสิโน เช่น การสร้างความตื่นเต้นด้วยเอฟเฟกต์สี เสียง การจำกัดเวลา หรือการแสดงโอกาสชนะที่คลุมเครือ กระตุ้นให้ผู้เล่นเติมเงินซ้ำๆ เพื่อไล่ล่าไอเทมหายาก แม้จะไม่ได้การันตีผลลัพธ์
แม้หลายคนมองว่าเป็นแค่เกม แต่พฤติกรรมการลุ้นซ้ำซากเหล่านี้โดยเฉพาะในเด็กหรือวัยรุ่น อาจกลายเป็นจุดเริ่มต้นของการติดพนันในอนาคต และเป็นช่องทางที่มิจฉาชีพใช้เจาะกลุ่มผู้เล่นใหม่ได้อย่างแนบเนียน
เกมที่ใช้ระบบกาชาหรือ loot box เป็นกลไกสร้างรายได้หลัก กำลังแพร่หลายทั้งในมือถือ คอมพิวเตอร์ และคอนโซล ทำให้ผู้เล่นไม่สามารถควบคุมงบประมาณหรือพฤติกรรมได้อย่างมีวินัย (30 มิถุนายน 2025) [1]
แม้เกมเหล่านี้จะอ้างว่าไม่มีเงินจริงกลับมา แต่พฤติกรรมที่เกิดขึ้น เช่น การเติมเงินเพื่อหมุนหาไอเทม หรือการซื้อขายของหายากนอกระบบ กลับสะท้อนพฤติกรรมคล้ายคนติดพนันอย่างชัดเจน
เมื่อผู้เล่นเริ่มรู้สึกว่า อยากได้เพิ่มอีกนิด หรือ เกือบได้แล้ว พวกเขาก็จะใช้เวลามากขึ้น เติมเงินเกินกว่าที่ตั้งใจไว้ และเริ่มเสียสมดุลชีวิตโดยไม่รู้ตัวว่าหลุดเข้าไปในกับดักแบบเดียวกับการพนันเต็มรูปแบบ
ระบบสุ่มในเกมมักถูกออกแบบให้เข้าถึงง่าย มีภาพกราฟิกสดใส ระบบเข้าใจง่าย และราคาขั้นต่ำถูก ทำให้ เด็กและเยาวชน สามารถเริ่มต้นได้โดยไม่รู้เท่าทันความเสี่ยง
ผู้ปกครองจำนวนมากยังเข้าใจผิดว่าการ เติมเกม เป็นเพียงการซื้อของเล่น แต่ความจริงคือการผลักให้ลูกหลานเข้าสู่พฤติกรรมลุ้นโชคที่มีแนวโน้มเสพติดได้สูง
หากปล่อยให้เกิดขึ้นต่อเนื่องโดยไม่มีการชี้แนะ เด็กเหล่านี้อาจเติบโตมาในสภาพแวดล้อมที่มองพฤติกรรมเสี่ยงเป็นเรื่องธรรมดา และส่งผลต่อวิธีคิดเกี่ยวกับเงินและการใช้ชีวิตในระยะยาว
ในบางประเทศ เช่น เบลเยียมและเนเธอร์แลนด์ ได้เริ่มควบคุม loot box อย่างจริงจัง โดยพิจารณาว่าเข้าข่ายการพนัน และออกกฎหมายแบนระบบสุ่มในเกมบางประเภท (23 กันยายน 2024) [2]
แต่ในหลายประเทศรวมถึงไทย ยังไม่มีการจัดประเภทหรือควบคุมที่ชัดเจน ทำให้เด็กและเยาวชนสามารถเข้าถึงระบบสุ่มเหล่านี้ได้อย่างเสรี โดยไม่มีข้อจำกัดอายุหรือการเปิดเผยความเสี่ยง
ช่องว่างทางกฎหมายทำให้ผู้พัฒนาเกมไม่ต้องรับผิดชอบเทียบเท่าธุรกิจพนัน ทั้งที่กลไกในเกมหลายอย่างส่งผลกระทบต่อพฤติกรรมผู้เล่นแบบเดียวกันแทบทุกประการ
นักพัฒนาเกมใช้กลยุทธ์จิตวิทยาแบบเดียวกับคาสิโน เช่น เสียง เอฟเฟกต์ การนับถอยหลังข้อเสนอพิเศษ หรือการแสดงโอกาสได้ของแรร์ เพื่อจูงใจให้ผู้เล่นเติมเงินโดยไม่รู้ตัว
ผู้เล่นจึงรู้สึกเหมือน เกือบได้ อยู่ตลอดเวลา แม้ความเป็นจริงอัตราการได้จริงจะต่ำมาก เทคนิคเหล่านี้ออกแบบมาเพื่อให้ผู้เล่นใช้เงินซ้ำแล้วซ้ำเล่าโดยไม่สามารถหยุดลุ้นได้ง่าย
เมื่อรวมเข้ากับการแข่งขันภายในเกม หรือความต้องการแสดงตัวตนในสังคมออนไลน์ ผู้เล่นยิ่งถูกกดดันให้หมุนสุ่มต่อไป กลายเป็นพฤติกรรมหมกมุ่นที่แทบไม่ต่างจากการพนัน
ระบบสุ่มเริ่มกลายเป็นเรื่องปกติในเกมหลายประเภท ผู้เล่นจำนวนมากมองว่าการเติมเงินเพื่อลุ้นไอเทมเป็นเรื่องธรรมดา และไม่รู้สึกว่าตัวเองกำลังเข้าใกล้พฤติกรรมเสพติด (8 กรกฎาคม 2025) [3]
พฤติกรรมนี้เริ่มซึมลึกไปในวัฒนธรรมเกมของคนรุ่นใหม่ จนกระทั่งการเสี่ยงดวงเล็กๆ กลายเป็นนิสัยประจำวัน โดยไม่รู้ว่าความถี่และความคาดหวังซ้ำๆ เหล่านี้คือกลไกแบบเดียวกับการติดพนัน
หากไม่มีมาตรการควบคุม หรือการให้ความรู้ที่เข้มแข็ง ผู้คนรุ่นใหม่จำนวนมากอาจเติบโตขึ้นพร้อมกับทัศนคติที่เปิดรับการพนันแบบแนบเนียนโดยไม่รู้ตัว
ในเดือนกรกฎาคม 2025 กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม (ดีอีเอส) ร่วมกับสำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจดิจิทัล (depa) ได้เริ่มหารือเชิงนโยบายเกี่ยวกับ loot box และระบบสุ่มในเกม โดยเฉพาะเกมมือถือที่มีเยาวชนเป็นฐานผู้เล่นหลัก
ข้อเสนอเบื้องต้นคือการกำหนดให้เกมที่มีระบบสุ่มต้องเปิดเผยอัตราการได้รับไอเทมอย่างชัดเจน และให้มีระบบตรวจสอบอายุผู้เล่นที่ได้มาตรฐาน เพื่อลดโอกาสการเข้าถึงของกลุ่มเสี่ยง
แม้ยังไม่มีข้อบังคับทางกฎหมายโดยตรง แต่การเริ่มต้นขยับของภาครัฐในครั้งนี้ ถือเป็นก้าวสำคัญที่อาจนำไปสู่การคุ้มครองเยาวชนจากกลไกพนันแฝงในเกมได้อย่างเป็นรูปธรรมในอนาคต (19 กรกฎาคม 2025) [4]
โลกของเกมยุคใหม่ซ่อนกลไกพนันไว้แนบเนียนผ่านระบบสุ่มไอเทม ที่แม้จะไม่มีเงินรางวัลตอบแทน แต่กลับใช้เทคนิคเดียวกับคาสิโนในการจูงใจให้ผู้เล่นใช้เงินและเวลาอย่างไม่จำกัด
ผู้ปกครองควรศึกษาระบบเกมที่บุตรหลานเล่น ตั้งขอบเขตการเติมเงินและระยะเวลาเล่น พร้อมพูดคุยถึงความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นจากระบบสุ่มในเกม
ผู้สร้างเกมควรออกแบบระบบที่โปร่งใส ยุติธรรม และหลีกเลี่ยงการจูงใจให้ผู้เล่นเสียเงินโดยไม่รู้ตัว หากต้องการให้วงการเกมเติบโตอย่างยั่งยืน และปลอดภัยต่อผู้เล่นทุกวัย
เกมดีๆก็ยังมีอีกเยอะ แต่เกมกาชาที่ขาบดีมันเยอะกว่า 5555
ผมชอบเล่นเกมนะแต่ไม่ชอบเลยกับกาชา มันเปลืองตัง โคตรรรรร
เกมสมัยนี้หลายๆค่ายมีการสุ่มกาชาเพื่อสร้างรายได้เข้าสู่ผู้ผลิตเกม มันเรียกเงินได้สูงมาก แต่ก็มีคนมากมายที่เติมสุดเพื่อของในเกม ทำให้กาชาเป็นกิจกรรมที่ค่ายชอบ แต่มันเป็นหนึ่งในสิ่งที่ทำลายเกมในปัจจุบัน